تصور کنید عده ای مجبورند برای مدت زمانی نسبتا طولانی در فضای کوچکی در اعماق آب کار کنند و این در حالی است که در چنین شرایطی بجز امکان ارتباطات رادیویی امکان برقراری ارتباط با این افراد وجود ندارد. در چنین شرایطی اگر افراد با مشکلات جدی مواجه شوند که سلامت آنها را در معرض خطر قرار دهد، چگونه می توان به آنها کمک کرد؟پاسخ این سوال، ما را به شاخه ای از علم پزشکی به نام طب دریایی می رساند. در حقیقت طب دریایی مسئولیت تامین سلامت کارکنان کشتی ها و زیردریایی ها را بر عهده دارد.طب دریایی یکی از شاخه های گسترده علم پزشکی است. حفظ و ارتقای سطح سلامت کارکنان شاغل در شناورهای سطحی، شناورهای زیر سطحی یا زیردریایی ها، کارکنانی که در معرض فشار مستقیم آب هستند، غواص ها، کارکنانی که در سازه های دریایی و تاسیسات و کارخانجات ساحلی کار می کنند و به طور کلی افرادی که به شکلی با دریا سرو کار دارند در حوزه طب دریا قرار می گیرد. بنابراین ارتباط با دریا و حفظ و ارتقای سلامت با طب دریایی سرو کار دارد. شناوری که برای انجام ماموریت عازم دریا می شود از امکانات تخصصی و فوق تخصصی جدا می شود و باید پیش بینی های لازم برای حفظ شاخص های سلامت کارکنان این شناور مورد توجه قرار گیرد.در طب دریایی چند حوزه مطرح است و یکی از این حوزه ها بهداشت و پیشگیری است. پایش سلامت و توجه به الزامات سلامت برای کارکنان عملیاتی یا کارکنان شناورهای نظامی و تجاری براساس استانداردهای بین المللی انجام می شود(تهيه كارت سلامت)
اساسا توجه به فناوری های هوشمند در حوزه طب دریا چه ضرورتی دارد : انسان سالم و ماهر محور توسعه است و توسعه پایدار زمانی محقق می شود که ما به بحث سلامت ـ که پایه و اساس حرکت رو به جلو برای نیروی انسانی محسوب می شود ـ توجه ویژه داشته باشیم. سلامت شامل مولفه های متفاوتی از جمله سلامت جسم و سلامت روان است که در حوزه طب دریا برای حفظ امنیت خطوط مواصلاتی کشتیرانی و حضور كشتي ها در آب های منطقه ای و فرامنطقه ای مستلزم وجود نیروی انسانی سالم و توانمند برای انجام ماموریت های دشوار و مخاطره آمیز است بنابراين سلامت نیروی انسانی اولویت ویژه ای محسوب می شود. بر این اساس دوری نيروي انساني در درياها نباید کوچک ترین خللی در ارائه کیفی ترین سطح خدمات بهداشت و درمان ایجاد کند.
زمانه ای که در آن زندگی می کنیم در مقایسه با گذشته بسیار متفاوت است. سرعت تبادل اطلاعات و داده ها به میزان قابل توجهی افزایش یافته و اگر بخواهیم با روش های سنتی کارهای روزمره را پیش ببریم با چالش های جدی مواجه می شویم. چالشی که در سطوح بالاتر یعنی در توسعه و پیشرفت همه جانبه آثار و پیامدهای آن بیشتر نمایان می شود.
درصورت بيمار شدن دريانوردان در طي مسافرت‌هاي دريايي يا بعد از حوادث و سوانح هوايي يا دريايي كه در دريا اتفاق مي‌افتد، مي‌توان از خدمات پزشكي از راه دور بوسيله V.H.F استفاده كرد و از طريق تماس با ايستگاه راديويي كه داراي تجيزات و دستگاه راديو تلفني جهت ارتباط خط تلفن به دستگاه بي سيم V.H.F باشد از توصيه هاي پزشكي از راه دور در دريا و راهنماي‌هاي پزشكان متخصص جهت كمك رساني اوليه به بيمار تا رسيدن به مراكز درماني استفاده نمود.
به کارگيري فن‌آوري اطلاعات و ارتباطات در زمينه هاي مختلف زندگي به امري روزمره در سراسر جهان تبديل شده است. مفاهيمي نظير يادگيري الكترونيك، تجارت الكترونيك، دولت الكترونيك، سلامت الکترونیک(پزشکي از راه دور) و بسياري موارد ديگر کاملاً شناخته شده هستند.
پزشكي از راه دور، يك كنفرانس دو طرفه ويدئويي مابين ارائه كنندگان مراقبت بهداشتي و درماني اوليه و بيمار از يك سو و يك پزشك متخصص از سوي ديگر است. پزشكي از راه دور به كاربردن ارتباطات الكترونيك و فن‌آوري ارتباطات از راه دور براي انجام و پشتيباني خدماتي از قبيل مراقبت‌هاي باليني از راه دور، آموزش و تعليم دادن در زمينه‌هاي مرتبط با تندرستي به متخصصان و بيماران، توسعه بهداشت عمومي و اجراي مديريت تندرستي است. تله‌مديسين يكي از زيرسيستم هاي فن‌آوري اطلاعات باليني است كه شامل پست الكترونيك چندرسانه‌اي و وسايل مبتني بر ارتباط از طريق اينترنت است كه جزئيات دقيق اطلاعات باليني بيمار را با سرعت و دقت بين ارائه كنندگان مراقبت بهداشتي و حتي خود بيمار از راه دور انتقـال مي دهد. نتيجه اين امر، دسترسي سريع بيمار به مراقبت بهداشتي و درماني بهتر، كاهـش هزينــه‌هاي كلي آن و در نهايت دست‌يابي آسان به بهترين مهارت تخصصـي و افـزايش همـــه جانبه كيفيت در اين مقوله است. هدف نهايي، انتقال اطلاعات مرتبط با تندرستي است كه بين دو يا چند مكان دور از هم و با استفاده از فن‌آوري ارتباطات انجام مي‌گردد.پزشكي از راه دور شامل طيفي از مشاوره تا مراحل تخصصي‌تر مثل انجام جراحي از راه دور است. در اين روش امكان كنترل و مديريت بحران‌هاي ايجاد شده در زمينه بهداشت، درمان و سلامت نيز فراهم مي‌شود.
در بخش درمان از امکانات مختلف ازجمله تله مدیسین استفاده می شود. براساس این فناوری، پیچیده ترین و پیشرفته ترین فناوری ها در اختیار کارکنان دریایی قرار می گیرد.کارکنان ناوگان نظامی، افرادی که با کشتی های بزرگ سفر می کنند، غواصان و همچنین افراد شاغل در تاسیسات دریایی و سکوهای نفتی، کارکنان شیلات و صیادان ازجمله افرادی هستند که در معرض ابتلا به بیماری های شغلی قرار دارند. یکی از فناوری هایی که امروزه در حوزه پزشکی مطرح شده، تله مدیسین یا پزشکی از راه دور است که استفاده از آن در طب دریایی نیز مورد توجه قرار گرفته است. ارتباط صوتی و تصویری، انتقال داده و اطلاعات بین مراکز بهداشتی و درمانی، نوار قلب، نوار مغز، انواع گرافی و تصاویر MRI و حتی فیلم و نمایش همزمان جراحی آرتروسکوپی بین اتاق های عمل و آندوسکوپی ازجمله داده هایی است که از طریق سامانه پزشکی از راه دور مبادله می شود.از طریق این سامانه درمانگاه های عمومی، تخصصی و فوق تخصصی مجازی برای معاینه بیماران از راه دور فعال می شوند. به این ترتیب پزشک يا پزشكياران که در شناورهای مامور به سفرهای دریایی اعزام می شوند، می توانند در مواجهه با بحران ها و شرایط اضطراری با بیمارستان مرکزی نخصصي ارتباط صوتی و تصویری برقرار و با همکاران متخصص و فوق تخصص خود صحبت کنند.استفاده از فناوری های نوین در طب دریایی فقط به این محدود نمی شود متخصصانی که در این حوزه فعالیت می کنند تلاش دارند در آینده ای نه چندان دور به موفقیت هایی در افزایش کمی و کیفی ضریب نفوذ سامانه پزشکی از راه دور و همچنین انجام اعمال جراحی از راه دور یا به عبارتی جراحی رباتیک در بیمارستان های مستقر در شناورهای مامور سطحی در آب های دوردست و همچنین کنترل و هدایت آن از طریق اتاق های عمل بیمارستان ها دست یابند. علاوه بر این کنترل و پایش علائم حیاتی از راه دور کارکنان عملیاتی با استفاده از ظرفیت های این سامانه پزشکی و استفاده از فناوری های پزشکی از راه دور برای کنترل و پایش علائم حیاتی بیماران و کاربرد آن در عملیات امداد و نجات رباتیک از دیگر اهدافی است که در ترسیم افق پیش روی ما در حوزه فناوری های نوین پزشکی مورد توجه قرار گرفته است.
استقرار فناوری هوشمند تله مدیسین این امکان را فراهم می کند که بتوان خدمات مشاوره ای را تا دوردست ترین نقاط دنیا با بالاترین کیفیت ارائه کرد. یکی دیگر از فناوری هایی که می توان براي دريانوردان از آن استفاده کرد، پایش سلامت کارکنان عملیاتی غواصی از راه دور است. به این ترتیب در عملیات غواصی، کارکنان عملیات به طور مداوم تحت کنترل و پایش مداوم پزشکان طب غواصی به فعالیت های خود ادامه می دهند. بررسی وضعیت تنفس، گردش خون، گازهای تنفسی، ضربان قلب، درجه حرارت و تعداد تنفس، خدماتی است که از طریق این سیستم قابل انجام است.
D-MAS HyperSat سیستم مانیتورینگ پزشکی است كه ازسال 2019 برای استفاده در اتاق های غواصی اشباع و هایپربار استفاده مي شود . همراه با مجموعه نرم افزار D-MAS 2019 از پیش نصب شده و تجهیزات پزشکی شامل استاندارد: – فشار خون: دکمه سر دست در سه اندازه (S ، M ، L ) پالس با سنسور گیره انگشت Masimo SET برای SPO2 (اندازه گيري اکسیژن اشباع) -نوار قلب ECG – اندازه گیری دمای هسته – وب کم D-MAS برای تصاویر ثابت – در نرم افزار D-MAS بسیاری از عملکردهای پزشکی دیگر مانند: – اسپیرومتری – شنوایی سنجی – – DermoScope – DentalScope – OtoScope گزینه های ذخیره سازی پرونده و ارتباطات متعدد بیمار برای تأمین نیازهای مشتریان ما در دسترس است و می تواند شامل موارد زیر باشد: – سیستم ثبت الکترونیکی بیمار – بانک اطلاعات مشاوره از راه دور – قابلیت اشتراک دسک تاپ – قابلیت کنفرانس ویدیویی اشباع غواصی و هایپرباریD-MAS HyperSat DanMedical راه حل اصلی مراقبت های بهداشتی از راه دور صنعت را به طور خاص برای اتاق های غواصی اشباع و اتاق های درمان بیش از حد ارائه می دهد: D-MAS HyperSat. شرایط سخت و طاقت فرسای غواصانی که در اتاق های غواصی اشباع کار می کنند خطرات بسیار خاصی را ایجاد می کندراحت مي كتد . در این محیط ، یک حادثه پزشکی همیشه جدی است. بنابراین به دست آوردن اطلاعات پزشکی سریع و دقیق از بیمار ضروری است. و به اشتراک گذاری این داده ها با یک پزشک متخصص ساحل تصمیم گیری دقیق تر را امکان پذیر می کند. در طول درمان هایپربار ، برای کارکنان پزشکی نظارت بسیار مهم است که بتوانند بیمار را در زمان واقعی کنترل کنند. D-MAS Hyper Sat امکان نظارت پزشکی از راه دور بر روی بیمار را با استفاده از داده های زمان واقعی گرفته شده در محفظه فشار هایپربار فراهم می کند.